Memenin Yapısı
Memenin Gelişimi
Memenin gelişimi, kadın yaşamının farklı evrelerinde, farklı safhalardan geçer. Memenin gelişimi anne karnındayken başlamaktadır. Ergenlikle birlikte görülen değişim gebelikle devam eder. Adet zamanlarında ve menopozla da çeşitli değişiklikler oluşur.
Meme Gelişimi Ne Zaman Başlar?
Meme gelişiminin ilk fazı anne karnındayken 6. haftadan itibaren başlar. Gebeliğin sonunda meme başı ve buna bağlı süt kanalları oluşmuştur.
Ergenlik dönemi ile birlikte memede 2. değişim fazı başlar. Yumurtalıklardan östrojen hormonunun salgılanmaya başlaması ile birlikte yağ ve destek dokusu meme bölgesinde artar ve meme büyümeye başlar. Bu sırada süt kanalları da bu büyümeye katılır. Genellikle memede görülen bu değişiklikler kasık ve koltuk altı bölgelerinde kıl gelişimi ile birlikte başlar.
Kadının adet görmeye başlaması ile birlikte meme dokusu gelişerek süt kanallarının ucunda süt bezleri oluşur. Memenin ergenlikle başlayan gelişimi her kadın için farklı seyreder. Her adet döneminde meme dokusu bir miktar daha gelişir ve bu gelişim 30’lu yaşlara kadar devam eder.
Adet Görme Döneminde Memede Gerçekleşen Değişiklikler Nelerdir ?
Adetin ilk döneminde artan östrojen hormonu etkisi ile memedeki süt kanallarının büyümesi artar. Bu dönemde artmış olan östrojen hormonunun etkisi ile adet döneminin ortalarında yumurtlama meydana gelir. Bunu takiben progesteron hormonu artışı başlar; bu da süt bezlerinin gelişmesini sağlar. Bu sırada memede su tutulumu artar, meme gerilir ve hassaslaşır. Adet görmeye yakın zamanda çıkan ağrı ve hassasiyetin sebebi, memedeki bu gelişmedir. Bu tip ağrıların meme kanseri ile ilgisi yoktur.
Adet görmeye yakın zamanda memenin dıştan elle hissedilen yapısı da değişir; süt bezlerinin gelişimi ile memede çeşitli kitle yapısında oluşumlar hissedilebilir. Bu nedenle kendi kendini muayene adet sonrasında yapılmalıdır.
Memede görülen bu değişim gebelik gerçekleşirse doğacak bebeğin beslenmesi için yapılan ön hazırlıktır. Eğer gebelik gerçekleşmez ise, adet görmenin başlaması ile dönem sona erer. Artmış olan hücreler diğer hücreler tarafından yok edilir. Memede tutulan su miktarı normale döner. Bunun sonucu memede hissedilen ağrı geçer veya azalır.
Gebelik Ve Emzirme Döneminde Memede Görülen Değişiklikler
Memenin tam gelişimi ancak doğum ile gerçekleşir. Memede başlayan değişiklikler gebeliğin en erken bulgularından birisidir. Süt kanallarının ve süt bezlerinin gelişmesi sonucu memede ağrı, meme başında ağrı, yanma gibi şikayetler olur. Gebeliğin erken döneminde süt kanalları ve süt bezlerinin gelişmesi olur; ileri döneminde ise süt bezlerinde bulunan hücrelerin süt veren hücrelere dönüşmesi tamamlanır.
Gebeliğin 5 veya 6. ayından itibaren memeler süt üretecek kapasiteye ulaşırlar. Bu sırada meme üzerinde östrojen ve progesteron gibi hormonların yanı sıra FSH (follicle stimulating hormone), LH (luteinizing hormone), prolaktin, oksitosin ve HPL (human placental lactogen) gibi çeşitli hormonların etkisi vardır.
Memedeki tüm değişikliklerin tek sebebi yeni doğacak bebeğin beslenmesi için hazırlık yapılmasıdır.
Menopoz Döneminde Görülen Değişiklikler
Menopozun yaklaşması ile birlikte östrojen ve progesteron hormonlarının seviyesinde salınımlar başlar; hormonların kan seviyesinde aşırı derecede azalış gözlenir. Östrojen hormonunun etkisinde olan meme dahil tüm dokularda gerileme başlar. Süt bezlerinde gerileme olur, bağ ve destek dokusunda su miktarı azalır (dehidratasyon), elastisite kaybolur ve meme sarkar.